İletişim

Romanya'da Siyasi Sistem

Romanya, önceleri Sovyet Rusya kalkınma modelini benimsedi. Bununla beraber batı ülkeleriyle de dostane ilişkiler içine girdi. Bu vesileyle çok güçlükle kazanmış olduğu özerkliğini korumayı başardı. İMF’ye 1971 yılında üye oldu. 1981 yılında dış borç miktarı 15 milyar doları geçti. SSCB’de Gorbaçov’la başlayan ve bütün Doğu Avrupa’yı saran glastnost (yenileşme) hareketinden Romanya da etkilendi. Bunu önlemek için zamanın Devlet Başkanı Nicola Ceausescu (Çavuşesku) baskı ve şiddet yönetimini daha çok sertleştirdi. 1989’da Temeşvar’da yapılan gösterileri kanlı bir şekilde bastırdı. Bunun üzerine Ordu halkın yanında yer aldı. Çavuşesku devrildi. Siyasi etkinliği olan karısı ile birlikte kaçmak isterken yakalanıp kurşuna dizildiler. Böylece Romanya’da sosyalist rejim son buldu. Bir Milli Kurtuluş Cephesi Konseyi (MKCK) kuruldu. Konsey Başkanlığına geçici olarak İon İliescu getirildi. İlk serbest seçimlere geçilme kararı alındı. 20 Nisan 1990’da yapılan serbest seçimlerde İ. İliescu’nun başkanlığındaki MKCK, oyların büyük çoğunluğunu alarak yönetimi ele aldı. Romanya böylece parlamenter sisteme geçerek, serbest piyasa ekonomisini uygulamaya başladı.

 

AnayasaRomanya'nın parlamenter bir cumhuriyet olduğunu belirtir ve çok partili sistem, hükümet birimleri arasında güçler ayrımı, serbest piyasa ekonomisi ve insan haklarına saygı için temel sağlar.

Cumhurbaşkanı

Romanya cumhurbaşkanı doğrudan halkoylaması ile ve dört yıllık bir dönem için üst üste en fazla iki kez seçilebilir. Ülkeyi dış ilişkilerle ilgili konularda temsil eder ve silahlı kuvvetlerin komutanıdır.1991 anayasasına göre, cumhurbaşkanı hiçbir siyasi partiye üye olmayabilir.

Cumhurbaşkanı:Traian Basescu (12 Aralık 2004’ten beri)

Yürütme

Cumhurbaşkanıhükümetiyönetecek bir başbakan atar; başbakan genellikle mecliste en fazla sandalyesi bulunan partinin lideridir. Başbakan hükümet işlerini yürütecek bir kabine kurulmasından sorumludur.

Başbakan:Calin Popescu Tariceanu( 29 Aralık 2004'den beri )

Yasama

Romanya'nın Ulusal Meclis adlı iki odadan oluşan bir meclisi vardır.Vekiller Odasıdenilen alt odada 15'i etnik azınlıklara ait olan 343 sandalye bulunur;Senatoadı verilen üst odanın ise 143 sandalyesi vardır. Her iki odanın üyeleri de dört yıllık dönemler için nispi temsile göre uyarlanmış bir sistemle seçilir.

Yargı

Yüksek Mahkeme Romanya'daki en yüksel yargı organıdır. Bu mahkemenin üyeleri Hakimler Yüksek Kurulu tarafından önerilen kişiler arasından cumhurbaşkanınca seçilir. Romanya'nın 40 şehrinin her birinde ve Bükreş özel bölgesinde birer şehir mahkemesi ve birçok alt mahkeme ya da bidayet mahkemesi bulunur. Ülkede ayrıca yerel mahkemelerin verdiği cezalara yapılan itirazları ele almakla görevli 15 gezici temyiz mahkemesi vardır; temyiz mahkemelerine ve Yüksek Mahkeme'ye başvuru hakkı vardır. Romanya'da hükümet organları arasında güçler dengesini sağlamakla yükümlü bir Anayasa Mahkemesi mevcuttur. Başsavcı Romanya'nın en yüksek yargı yetkilisidir ve onu dört yıllık bir dönem için atayan Ulusal Meclis'e karşı sorumludur. Ölüm cezası 1989 yılının Aralık ayında kaldırılmış ve 1991 anayasası ile yasaklanmıştır.